30 Shtator 2024

Zvicra dhe Italia kanë ripërcaktuar një kufi që përshkon një majë alpine, pasi shkrirja e akullnajave ka ndryshuar kufirin e përcaktuar historikisht.

Të dy vendet ranë dakord për modifikimet nën Matterhorn, një nga malet më të larta në Evropë, i cili shtrihet në rajonin Zermatt të Zvicrës dhe luginën Aosta të Italisë.

Akullnajat në Evropë, kontinenti me ngrohjen më të shpejtë në botë, po tërhiqen me një ritëm të përshpejtuar për shkak të ngrohjes globale.

“Seksione të rëndësishme të kufirit përcaktohen nga pellgu ujëmbledhës ose vijat e kreshtave të akullnajave, bredha ose bora e përhershme,” tha qeveria zvicerane në një deklaratë të cituar nga Bloomberg . “Këto formacione po ndryshojnë për shkak të shkrirjes së akullnajave.”

Vendpushimi i famshëm i skive Zermatt është prekur nga ndryshimi, të dy vendet ranë dakord të modifikojnë kufirin rreth pikave historike të Testa Grigia, Plateau Rosa, Rifugio Carrel dhe Gobba di Rollin bazuar në interesat e tyre ekonomike, raportoi Bloomberg.

Një komision i përbashkët italo-zviceran ra dakord për ndryshimet në maj 2023. Zvicra e miratoi zyrtarisht traktatin të premten, por Italia ende duhet të nënshkruajë.

Ndryshimet vijnë pas një mosmarrëveshjeje mes dy vendeve për territorin e majës që zgjati për vite me radhë. Akullnajat zvicerane humbën 4% të vëllimit të tyre në vitin 2023, rënia e dytë më e madhe vjetore në rekord, sipas Akademisë Zvicerane të Shkencave. Rënia më e madhe ishte 6% në vitin 2022.

Ekspertët kanë ndaluar matjen e akullit në disa akullnaja zvicerane sepse nuk ka mbetur asnjë. Mbetjet e një alpinisti gjerman, i cili u zhduk duke kaluar një akullnajë pranë Matterhorn gati 40 vjet më parë, u zbuluan në shkrirjen e akullit në korrik të vitit të kaluar.

Ekspertët në Itali thanë këtë muaj se akullnaja Marmolada, e cila është më e madhja dhe më simbolika nga Dolomitet, mund të shkrihet plotësisht deri në vitin 2040 si rezultat i rritjes së temperaturave mesatare.

Shembja e një pjese të Marmolada vrau 11 njerëz në 2022. Akullnaja matet çdo vit që nga viti 1902 dhe konsiderohet si një “termometër natyror” i ndryshimeve klimatike.